กติกา วอลเลย์บอล วอลเลย์บอลเป็นกีฬายอดนิยมในประเทศไทย ที่มีการประลองลำดับขั้นชาติ และนิยมเล่นกันอย่างแพร่หลาย จนถูกรวมเข้ากับหลักสูตรการเล่าเรียนการสอนเกรดมัธยมทำความเข้าใจในหลายโรงเล่าเรียน หลายคนก็อาจอยากรู้จักดีกับความเป็นมาวอลเลย์บอลและกฏกติกาวอลเลย์บอล ให้มากขึ้นเพื่อจะความบันเทิงใจสำหรับเพื่อการดูและเชียร์ช่วงมีการประลอง กติกา วอลเลย์บอล
ที่มาที่ไปวอลเลย์บอลในประเทศไทย กติกา วอลเลย์บอล
วอลเลย์บอลได้แพร่หลายๆเข้ามาในไทย ตั้งแต่เมื่อใดไม่มีหลักฐานรับรองแจ่มแจ้งและชัดเจน เพียงแต่รู้กันว่าในทีแรกๆ ๆ เป็นที่นิยมเล่นกันในหมวดชาวจีนและชาวญวนมาก กระทั่งมีการแข่งขันระหว่างคณะ ชุมชน สโมสร และสมาคมขึ้น บางเวลาติดต่อสื่อสารแข่งกันไปในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และมีการแข่งขันชิงถ้วยทองคำทางภาคใต้
ปี พุทธศักราช 2477 กรมพลทำความเข้าใจได้จัดพิมพ์กติกาวอลเลย์บอลขึ้น โดยคงจะารย์นพคุณ พงษ์สุวรรณ เป็นผู้แปล และท่านเป็นผู้ชำนาญในกีฬาวอลเลย์บอลเป็นอย่างมาก ก็เลยได้รับเชิญเป็นผู้พากย์เกี่ยวกับวิธีและเทคนิคขั้นตอนเล่น ตลอดจนข้อตกลงการแข่งขันวอลเลย์บอล แก่บรรดาครูพลทำความเข้าใจทั่วประเทศในโอกาสที่กระทรวงศึกษาได้เปิดอบรมขึ้น
ใน ปีนี้เองกรมพลเรียนรู้ได้จัดให้มีการแข่งขันกีฬาประจำปีขึ้น และบรรจุกีฬาวอลเลย์บอลผู้หญิงเข้าไว้ในรายการแข่งขันเป็นครั้งแรก พร้อมกับในหลักสูตรของโรงเรียนรู้พลศึกษากลางได้เจาะจงวิชาบังคับให้เด็กนักเรียน ผู้หญิงศึกษาวิชาวอลเลย์บอลและเนตบอล สมัยนั้นมี น.อ.หลวงสุภชลาศัย ร.น. ดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมพลศึกษา
กระทั่งปี พ.ศ. 2500 ได้มีการจัดตั้ง “สมาคมวอลเลย์บอลสมัครเล่นแห่งประเทศไทย” (Amature Volleyball Association of Thailand) โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมและเผยแพร่กีฬาวอลเลย์บอลให้เจริญรุดหน้า และปฏิบัติงานจัดการแข่งขันวอลเลย์บอลในระบบ 6 คน มีหน่วยราชการอื่น ๆ จัดการประลองประจำปี ได้แก่ กรมพลเรียนรู้ กรมการคณะกรรมการกีฬามหาวิทยาลัย เทศบาลนครกรุงเทพฯ สภากีฬาทหาร ตลอดจนการแข่งขันกีฬาเขตแห่งประเทศไทย ได้มีการจัดชิงชัยทั้งจำพวกทีมชายและกลุ่มผู้หญิงประจำปีทุกปี
ตำแหน่งของผู้เล่น
ในระหว่างที่ผู้เสิร์ฟกระทำเสิร์ฟ ผู้เล่นแต่ละคนควรต้องอยู่ในแดนของตน ผู้เล่นแถวหน้า 3 คน แถวข้างหลังแต่ละคนควรต้องอยู่ด้านหลังของคู่ของตนทีเป็นผู้เล่นแถวห น้า การเล่นไม่ถูกตำแหน่งจะเป็นฝ่ายแพ้ในการเล่นลูกครั้งนั้น การหมุนตำแหน่งจำเป็นที่จะต้องหมุนตามเข็มนาฬิกา
การกลับตัวผู้เล่น
เปลี่ยนแปลงตัวได้มากสุด 6 คนต่อเซต แต่ละครั้งจะเปลี่ยนแปลงกี่คนก็ได้เช่นกัน คนที่เริ่มเล่นในเซตนั้น จะเปลี่ยนแปลงตัวออกได้ 1 ครั้งและกลับเข้ามาเล่นได้อีก ครั้งเดียว ในตำแหน่งเดิม ผู้เล่นกักเก็บเผื่อเอาไว้จะเปลี่ยนตัวเข้าไปเล่นได้เพียงหนึ่งครั้งในแต่ละเ ซต และผู้เปลี่ยนแปลงเข้ามาจะต้องเป็นผู้เล่นคนเดิม
การเล่นลูกบอล
ผู้เล่นสามารถที่จะนำลูกบอลจากนอกเขตสนามกลับเข้ามาเล่นต่อได้ กลุ่มหนึ่งสามารถถูกลูกบอลได้มากที่สุด 3 ครั้ง ยกเว้นเมื่อทำการบล็อก (ได้ 4 ครั้ง) ผู้เล่นหนึ่งคนจะถูกลูกบอล 2 ครั้ง ติดต่อสื่อสารกกันมิได้ เว้นแต่การบล็อกหากผู้เล่นถูกลูกในเวลาเดียวกัน 3 คน ก็ถือว่าถูก 3 ครั้ง หากถูกควบคู่เหนือตาข่ายก็จะไม่นับ หากลูกบอลออกถือว่าฝ่ายที่อยู่ดิ่งข้ามทำออก หากยึดลูกบอลเหนือตาข่ายควรต้องเล่นใหม่ ลูกบอลที่ชนตาข่ายยังเล่นถัดไปได้จนครบ 3ครั้ง ตามเฉพาะเจาะจงเว้นแต่การเสิร์ฟ
การสิ้นสุดพักผ่อน
พักเวลาเซตแต่ละเซตพักผ่อนได้ไม่เกิน 30 วินาที ส่วนการพักเซตที่ 4 และเซตที่ 5 พักผ่อนได้ 5 นาที ทั้งคู่ทีมจำเป็นจะต้องตั้งแถวที่แนวเส้นหลังโดยทันทีที่ผู้ตัดสินเรียกลงส นามแข่งต่อ และเมื่อยุติการประลองในแต่ละเซต ทั้งสองกลุ่มจึงควรเปลี่ยนแปลงแดนกัน นอกนั้นเซตตัดสิน
การกลับแดน
เมื่อเสร็จแต่ละเซตทั้ง 2 ทีมจะต้องเปลี่ยนแปลงแดนเว้นแต่เซตตัดสิน เซตวินิจฉัยกลุ่มใดได้ 8 คะแนนน ให้เปลี่ยนแปลงแดนในทันทีและตำแหน่งของผู้เล่นเป็นตามปกติ
ข้อห้ามของผู้เล่น
ห้ามมิให้ผู้เล่นสวมเครื่องปอันดับที่เป็นโลหะของแข็งในเวลาการแข่งขันทุกชนิด
มารยาทของผู้เล่น
ผู้เล่นจึงควรยอมรับผลการแข่งขัน สุภาพอ่อนโยนต่อผู้วินิจฉัยและฝ่ายดิ่งข้าม ไม่ควรชี้ให้เห็นลักษณะท่าทางและทัศนะคติที่ใม่ดีระหว่างแข่งหรือส่อให้เห็นการกระทำอื่นใดที่ไม่เป็นการสุรูปต่อผู้อื่น
ข้อตกลงวอลเลย์บอลชายหาด
1. ขนาดสนามกว้าง 9 เมตร ยาว 18 เมตร ล้อมรอบด้วยเขตรอบสนามอย่างน้อย 5 เมตรทุกด้าน ที่ว่างเหนือพื้นที่การเล่นลูก 12.50 เมตรจำเป็นต้องไร้สิ่งกีดขวาง เส้นสนามมีความกว้าง 5-8 ซม. ควรเป็นสีเดียวกันและตัดกับสีทรายอย่างชัดเจน
2. พื้นสนามควรเป็นทรายที่มีความหนาอย่างต่ำ 40 ซม. ต้องเป็นเม็ดกลมละเอียด ปราศจากการอัดแน่น และสิ่งที่จะก่อให้เกิดอันตรายหรือบาดเจ็บ ยกตัวอย่างเช่น เปลือกหอย ก้อนหิน ฯลฯ ต้องไม่หยาบเกินความจำเป็นหรือขนาดที่เล็กมากเกินความจำเป็นจนเปลี่ยนเป็นฝุ่น
3. ความสูงตาข่ายจำพวกกลุ่มชาย 2.43 เมตร สตรี 2.24 เมตร ประเภทอายุไม่เกิน 16 ปี 2.24 เมตร ไม่เกิน 14 ปี 2.12 เมตรไม่เกิน 12 ปี 2.00 เมตร (ทั้งจำพวกไม่เกิน 16 ปี, 12 ปี ความสูงของชายและหญิงเท่ากัน)
4. ลูกบอลจำเป็นที่จะต้องไม่ดูดซึมน้ำ สีสดใส เป็นต้นว่า สีชมพู ส้ม ลายสลับ เป็นต้น แรงอัด 0.175-0.225 กก./ตร.ซม. จะใช้ลูกบอล 3 ลูกในการแข่งขัน
5. ทีมจะแล้วก็มีผู้เล่น 2 คนแค่นั้น ไร้ผู้เล่นกันเผื่อเอาไว้หรือ การกลับตัว ไร้ผู้ฝึกฝนสอน
6. ระบบการนับคะแนนมี 2 แบบ คือ
6.1 แบบ ก แข่งแบบเซตเดียว ชนะกันที่ 15 คะแนน ถ้าเกิดการดิวซ์จะไม่เกิน 17 คะแนน และเมื่อคะแนนรวมกันทั้ง 2 ทีม ได้ 5, 10, 15 จะเกิดการแปลงแดนและยุติพัก 30 วินาที
6.2 แบบ ข แข่งขันแบบ 2 ใน 3 เซต ในเซตที่ 1 และ 2 ผู้ที่ทำเป็นแล้วได้ 12 คะแนนก่อน จะเป็นผู้ชนะ (ไม่มีการดิวซ์) ในเชตที่ 3 เป็นการแข่งขันแบบกลุ่มที่ชนะสำหรับการเล่นลูกจะได้คะแนนทุกครั้ง (TIE-BREAK) ทีมที่ทำเป็นแล้วได้ 12 คะแนนก่อน จะเป็นผู้ชนะ แต่ควรมีคะแนนนำฝ่ายตรงข้ามอย่างต่ำ 2 คะแนน (อาทิเช่น 13:11, 15:13) และเมื่อคะแนนรวมกันทั้ง 2 ทีมได้ 4, 8, 12, 16 ฯลฯ จะแปลงแดนและสิ้นสุดพักผ่อน 30 วินาที เว้นแต่ว่าเซตที่ 3 ภายหลังจากเปลี่ยนแดนแล้วจะชิงชัยต่อทันทีไม่มีการจบสิ้นพัก
7. อยู่ในณ เวลาแนวของเส้นข้างทั้งคู่ ผู้เสิร์ฟสามารถเคลื่อนที่ได้อย่างอิสระในเขตเสิร์ฟ การเสิร์ฟควรเป็นไปตามชั้นการเสิร์ฟตลอดเซตเพื่อที่จะนร่วมทีมของผู้เสิร์ฟจึงควรไม่กำบังทีมดิ่งข้ามไม่ให้เห็นได้ชัดผู้เสิร์ฟ จำเป็นที่จะต้องเสิร์ฟด้านใน 5 วินาที ภายหลังผู้วินิจฉัยอนุญาตปราศจากความมานะในการเสิร์ฟ
